Endometriyal Radyofrekans ablasyonu, iyi huylu nedenlere bağlı menoraji yakınması olan ve doğurganlığı tamamlamış premenopozal kadınların tedavisinde kullanılır. Menorajinin nedeni bir miyom veya çoklu miyom ise öncelikli tedavi edilmesi gereken miyom veya miyomlardır. Endometriyal ablasyonun amacı kan kaybını azaltmak hatta durdurmaktır. Burada hedef, endometriyumun bazal tabakasını çıkarmaktır. Regl döngüsünün başlangıcında, endometriyumun fonksiyonel tabakasının en ince olduğu zaman, endometriyumun bazal tabakasının çıkarılması için en kolay zaman olacaktır. Yüksek çözünürlüklü bir ultrason, fonksiyonel ve bazal tabaka arasında ayrım yapabilir.
Regl döngüsü başına 80 ml’den fazla veya 7 günden uzun süren kan kaybı menoraji olarak adlandırılır. Menoraji hastanın yaşam kalitesini fiziksel, ruhsal ve duygusal olarak düşürebilir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Çok ağrılı ve fazla miktarda kanamalı regl dönemlerine sahip olan kadınlar için uygulanan en etkin sağaltım yöntemlerinin başında endometriyal ablasyon gelir. Bu yöntemde uterusun iç tabakası yakılarak yok edilir. Çocuk sahibi olmak isteyen istemeyen ancak aşırı kanama sorunu yaşayan kadınlarda histerektomiye alternatif olarak uygulanan bu yöntem sonrası hastanın uterusu korunur, operasyon gereksinimi ortadan kalkar.
- Hormon dengesizliği
- Polistik over sendromu
- Yumurtalıkların işlev bozukluğu
- Kalıtsal bozukluk
- İlaçlar
- Miyomlar
- Adenomiyozis
- Kansızlık
- Şiddetli ağrı – Ağrılı menstrüel krampları
- Beden performansının azalması
- Sosyal yaşama katılma güçlüğü
- Karamsarlık ve depresyon belirtileri
- Ağızdan alınan ilaçlar
- Steroid olmayan inflamasyon giderici ilaçlar (NSAID)
- Traneksamik asit
- Doğum kontrol ilaçları
- Uterus içine yerleştirilen araçlar
- Operasyon (histerektomi)
- Endometriyal ablasyon sistemleri
Uterus İçine yerleştirilebilen hormon içeren araçlar (RİA)
- Hormon içeren RİA markaları şunlardır: Liletta ve Skyla (3 yıla kadar çalışır) ve Mirena’dır (5 yıla kadar çalışır)
- Bu tip RİA uterusa yerleştirildikten sonra, levonorgestrel adı verilen progestin hormonundan az miktarda yavaşça salınır. Esas olarak doğum kontrolü için kullanılırlar, ancak regl kanamasını ve ağrıları da azaltabilirler.
Hormon içeren RİA’lar, doğum kontrol haplarına benzer yan etkilere neden olabilir:
- Göğüs ağrısı ve/veya hassasiyeti
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Ruh hali değişiklikleri
- Kilo alımı
- Akne
Operasyon – Histerektomi
Histerektomi, uterusun operasyonla alınmasıdır. Neyin alındığına bağlı olarak birkaç çeşit histerektomi vardır:
- Kısmi histerektomide uterusu alınır ancak serviksi sağlam bırakılır.
- Standart bir histerektomide hem uterus hem de serviks alınır.
- Total histerektomide uterus, serviks ve yumurtalıklardan biri veya her ikisi ve fallop tüpleri alınır.
Histerektomi karından veya vajinadan yapılır. Laparoskopik veya robot destekli teknikler kullanılabilir.
Uterus içine yerleştirilebilen ve kademeli olarak hormon salgılayan araçlar (RİA’lar)
3-5 yıl sonra değiştirilmeleri gerekir; başlangıçtaki regl dönemleri daha ağır, daha uzun ve daha sancılı olabilir. Beden tarafından kabul edilmeyebilirler, uterusu delebilirler. Oral kontraseptiflerde de görülen depresyon, kilo alımı gibi yan etkileri olabilir.
- Minimal invazif ve hızlı prosedür
- EMT elektrotu trans-vajinal olarak yerleştirilir ve ablasyon prosedürü doğrudan ultrason görüntülemesi altında gerçekleşir.
- Doktorlar endometriyumun hangi bölgelerinin ve ne ölçüde kesileceğini seçebilirler.
- Böylece istenen sonuç, reglin tamamen kesilmesi (amenore) veya sürmesi (ömenore) sağlanabilir.
- Geleneksel endometriyal ablasyon sistemlerinde doktor, endometriyumun hangi bölümlerinin yok edileceğini denetleyemez, uterusun tüm endometriyumunu çıkartmak zorunda kalır.
- Yine geleneksel endometriyal ablasyon yöntemlerinde kanama, uterus içinde kan birikmesi (hematom) gibi istenmeyen sonuçlarla sıkça karşılaşılır.
TCEA tekniğinin kullanıldığı endometriyal ablasyon sedasyon altında gerçekleştirilir. İşlem USG eşliğinde kontrollü bir şekilde tamamlanır. 5 mm kalınlığına sahip elektrot, vajinal yoldan uterusa doğru yönlendirilir. Hastanın gereksinimine göre tam ablasyon ya da kısmi ablasyon yapılabilir. Bu yöntemin diğer bir üstünlüğü gelişmiş bir ısı denetimine olanak tanımasıdır. İşlem 5 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanır ve sonrasında yan etki veya komplikasyon riski çok düşüktür. Aşırı regl kanaması olan hastalara uygulanan diğer tedavilerden farklı olarak hastanede yatış gerektirmez ve klinikte iki saatlik bir takip yeterlidir.